Ê»Een Van Dale voor de keuken,’ zo riep een jurylid enthousiast uit, net niet likkebaardend van genot en wegstuivend naar de kookpannen. Inderdaad, dit wonderlijke kookboek staat behoorlijk ver af van alles wat het genre momenteel zo in de ban houdt. Want geef toe, een kookboek zonder foto’s én met eeuwenoude gerechten, dat is bepaald niet courant.
Koken voor kardinalen is dan ook een unicum en is vooral een zeer moedig uitgeversproject. Het is een facsimile van een renaissancekookboek van meester-kok Bartolomeo Scappi. Hij schreef in 1570 een in Venetië gedrukte verhandeling over de kookkunst, geïllustreerd met achtentwintig prenten van de ideale keukeninrichting, met inbegrip van alle aan een hof benodigde keukengerei. Scappi was als kok in dienst van diverse kardinalen én van paus Pius V. In ruim negenhonderd recepten schetst hij tussen de regels door een suggestief beeld van het leven in en om het Vaticaan.
Hoewel de vormgeving van de korte tekstblokjes – verspreid over zes boekdelen – voortreffelijk mag heten, is het toch niet allemaal lekkers wat de pot schaft. De typografie lokte enig gekissebis uit: Ê»Dat had geïnspireerder gemogen. Het loopt wat door elkaar, het onderwerp had meer articulatie verdiend,’ noteerden we. De bladspiegel oogt soms te vol en wat te denken van de schreefloze kopjes? Ê»Gedurfd contrast met de broodtekst,’ vond de ene. Ê»Had in zijn eenvoud nog beter gekund,’ klonk het bij de andere. De functionele plaatsing van de afbeeldingen (op grijs papier) klopt dan weer wel, het is meer dan louter decoratie. Het totaalbeeld – zie ook de verzorgde band en leeslint én de guitige, geestige omslag – kan alleen maar getuigen van grote competentie.