In 24 jaar ontwierp Lex Reitsma maar liefst 196 affiches voor De Nederlandse Opera. Lang voor deze relatie in 2014 tot een einde kwam, had ze al iconische status verworven. Het Stedelijk Museum Amsterdam markeerde dit einde met een speciale Opera-expositie waarin Reitsma’s posters gecombineerd werden met de kostuumontwerpen van Eikio Ishioka voor Wagners Ring. Bij de Stedelijk-expositie verscheen een cahier dat het poster-oeuvre voor De Nederlandse Opera samenvat. Het is door Lex Reitsma zelf vormgegeven en, blijkens de opdracht aan zijn vrouw en kinderen, is hij ook min of meer te beschouwen als de auteur ervan – of eerder de auctor. Moet dit schrift nu tot Best Verzorgd Boek worden verheven? Hebben Best Verzorgde Boekenjury’s niet voldoende aan de status van Reitsma’s operawerk bijgedragen door tot acht keer toe zijn operaboekjes in hun jaarselecties op te nemen? En is deze publicatie wel een boek?
Om met dat laatste te beginnen, het mag formeel geen boek zijn, materieel is het dat wel degelijk. Binnen beperkte omvang worden drie soorten tekst en drie soorten beeld gepresenteerd en dat gebeurt evenwichtig en gearticuleerd. En passant wordt Engelse tekst ondergebracht zonder dat het geheel de moeizaamheid krijgt die er zo vaak met tweetaligheid insluipt. En wat de vraag betreft of het hier meer van hetzelfde betreft: ook na al wat eraan voorafgegaan is, is kwaliteit nog steeds kwaliteit. Het meest bijzondere, vond een van de leden van de schaduwjury, is dat Reitsma, terwijl hij het over zichzelf heeft, perfect het smalle midden weet te houden tussen borstklopperij en valse bescheidenheid. Het is allemaal zo pretentieloos als een schriftje maar zijn kan. En ook nog met een raak omslag.