Het legendarische Rotterdamse vormgeverscollectief Hard Werken (1979–1994, Henk Elenga, Kees de Gruiter, Gerard Hadders, Tom van den Haspel, Willem Kars en Rick Vermeulen) liet zich inspireren door punk en de tegencultuur van de jaren ’80 tot een eclectische postmoderne stijl die collage en fotografie combineerde met typografische anarchie (en veel naakt). Hard werken was wild, brutaal en contrair. Het boek over dit collectief: Hard Werken. One for All is dat ook.

De ontwerpers van dat boek, 75B – ook Rotterdam – schrijven: ‘We wilden een boek dat een stoer en enigszins rafelig, punky uiterlijk had.’ Met vier soorten papier, zo’n 30 verschillende lettertypen en diverse stramienvormen slagen ze daar moeiteloos in. Het is een mooi voorbeeld geworden van hoe twee signaturen (Hard Werken en 75B) met een verwante attitude tot een spannende synergie leidden. Het had makkelijk kunnen leiden tot geforceerde stijlimitaties en misplaatste retro, maar het voelt natuurlijk, eerlijk en van deze tijd. En ‘there is method in the madness’: de open rug is met zwarte bootkit gekit – stevig, goed openvallend, functioneel dus, maar helemaal des Hard Werkens. Er is een etiket met de titelinfo op geplakt, ook al zo’n mooie verwijzing naar het idioom van de groep – veel affiches en aanplakbiljetten. Het omslagkarton is aan de voorzijde met de gestreken kant naar buiten gevouwen, aan de achterkant met de ongestreken zijde, waardoor een tactiele indicatie van voor en achter ontstaat. Elk hoofdstuk is in een eigen lettertype gezet en de papiersoorten wisselen per katern van 16 pagina’s. Volgens de visie van 75B weerspiegelen deze keuzes het gegeven dat Hard Werken vooral een optelsom van individuen was. Dertig jaar oude fotografie en drukwerk werden zorgvuldig gelithografeerd zonder dat het te veel werd opgepoetst. Dit, in combinatie met het heldere drukwerk, draagt eraan bij dat dit boek helemaal 2018, helemaal 75B, en helemaal Hard werken is.