Dit boek gaat over de staat der dingen en de fotografie der dingen. In ‘veelheidsfetisjisme’, perfectionisme, mateloosheid én in het niet-aflatende plezier van de verrassende beeldcombinaties (oude munten en betaalpassen, de kaak van een krokodil en gebitsprothesen) vormt dit boek een categorie op zichzelf. Van grofweg 35.000 archeologische voorwerpen die uit de bouwputten van de Noord-Zuidlijn werden opgedolven, kwamen zo’n 14.000 objecten in het boek. Van een maliënkolder uit de vijftiende eeuw tot een mobieltje van nét voor de smartphone. Fotograaf Harold Strak vond voor de registratie de overtreffende trap van productfotografie uit: op een lichtbak, waardoor het vrijstaand maken van de beelden niet meer nodig was – slechts één van de vondsten die de fotograaf toepaste om de overweldigende veelheid van het materiaal te kunnen behappen. Het knisperend dunne 72 grams papier werd door Schut Papier speciaal voor dit boek ontwikkeld. De 600 pagina’s van het boek laten zich er licht en soepel door hanteren, en de lichte doorschijnendheid ervan klopt ook thematisch: de bladzijden zijn de aardlagen van het boek, zoals de archeologen laag na laag de aarde onder Amsterdam afpelden tot ze op twaalf meter diepte de bodem van de oorspronkelijke Amstelloop aantroffen. Wat Spul op triomfantelijke wijze aantoont is hoezeer de fysieke representatie van al deze data – in een boek – bijdraagt aan de beleving van het onderwerp: de veelheid wordt lijfelijk ervaarbaar. Daarvoor werden boekige middelen met grote zorgvuldigheid en effectiviteit ingezet: papierkeuze, lithografie, HR-UV fullcolourdruk die elk minuscuul fotografisch detail laat spreken, een extra blauwe inkt voor de tekst en een – jawel – aardkleurige band, onberispelijk gebonden door opnieuw Van Waarden. Jammer dat het typografische systeem rammelt, maar bij zo’n 14.000 entries kan de makers dat vergeven worden. Een gedramatiseerde archeologische catalogus.